کاوش موضوع شته
صفحه اصلی
شته
شَتهها حشرات کوچکی هستند که از شیره گیاهان تغذیه میکنند. انواع مختلفی دارند و میتوانند به گیاهان آسیب برسانند. شتهها معمولاً به رنگ سبز، زرد، یا سیاه دیده میشوند و اغلب به صورت دستهجمعی روی ساقهها و برگهای جوان گیاهان زندگی میکنند.
شتهها حشراتی معمولاً به اندازۀ تنها چند میلیمتر و گیاهخوار هستند که به راستۀ نیمبالان و بالاخانوادۀ شتهواران (Aphidoidea) تعلق دارند. سر و سینۀ آنها چنان درهم ادغام شده که پایۀ خرطوم مکندهشان میان پاهای جلویی قرار گرفته است. دو جفت آرواره به اندامهای سوزنیشکلِ درازی تغییر یافتهاند که اندام مکنده را تشکیل میدهند. چشمهای مرکب و شاخکها معمولاً به خوبی رشد کردهاند. بالها بزرگ و غشایی هستند.
بسیاری از گونهها سبز هستند اما معمولاً در برخی گونهها شته سفید پشمالو یا سیاه و سفید هم وجود دارد همانند شته سیاه و سفید باقلا سبز.
شیوۀ تولیدمثل آنها چندین ویژگی منحصربهفرد دارد. به دنیا آوردن لارو کامل (زندهزایی) بسیار رایج است؛ بکرزایی و همچنین دگرزایی که اغلب با تغییر گیاه میزبان همراه است، در همۀ خانوادههای شتهها دیده میشود.
زمستانگذرانی به صورت «تخم زمستانیِ» بارورشده روی گیاهِ میزبانِ اولیه انجام میشود. از این تخم، یک مادۀ بیبال (بنیانگذار) پدید میآید که به روش بکرزایی و معمولاً زندهزایی، نسلی از مادههای بیبال را به وجود میآورد که آنها نیز به همین روش بکرزایی میکنند. پس از چند نسل، یک نسل بالدار ظهور میکند که میزبان اولیه را ترک کرده و روی میزبان ثانویه مستقر میشود. در طول تابستان، جمعیت آنها از طریق بکرزایی بهشدت افزایش مییابد و در این میان، هم شکلهای بالدار و هم بیبال پدید میآیند. شتههای بالدار میتوانند میزبانهای جدیدی پیدا کنند. در پایان تابستان، نسلی از جانوران بالدار به وجود میآید که به میزبان اولیه بازمیگردند و در آنجا دوباره بکرزایی میکنند که در نتیجۀ آن، نرهای این گونه نیز پدیدار میشوند. سرانجام، تنها لقاح در کل این چرخه، روی گیاه میزبان اولیه صورت میگیرد.
با این حال، در این چرخۀ کامل، انحرافات گوناگونی نیز رخ میدهد. خسارت ناشی از شتهها شامل از دست رفتن شیرۀ گیاهی و آسیب بافتی در گیاهان میزبان، انتقال بیماریهای ویروسی گیاهی و تولید عسلک است: مدفوعی که هنوز حاوی قند فراوان است و بستر مناسبی برای رشد قارچها فراهم میکند.... بیشتر در ویکی پدیا